تاریخچه پادکست

پادکست در رحم اینترنت شکل گرفت و متولد شد. پیدایش اینترنت (The Internet) به دهه ۶۰ برمی‌گردد؛ یعنی زمانی که دولت ایالات متحده بر اساس طرحی موسوم به «Arpa» (مخفف: آژانس تحقیق پروژه‌های پیشرفته) که هدفش تقویت کارکردهای دفاعی بود، این طرح را به اجرا گذاشت. در آن زمان، چیزی به اسم کامپیوتر شخصی وجود نداشت و صرفاً سازمان‌های بزرگ، دانشگاه‌ها و مراکز دولتی بودند که از سیستم‌های کامپیوتری بزرگ موسوم به «MainFrame» استفاده می‌کردند که هر کدامشان اطلاعات خاصی را ذخیره کرده بودند و در صورت نیاز، با یکدیگر اتصال برقرار و اطلاعات را بین همدیگر منتقل می کردند یا در صورت ایجاد بستر مناسب، اطلاعات را در حالت اشتراک قرار می‌دادند.

در همان دوران، سیستم‌هایی به وجود آمده بودند که امکان ارتباط بین کامپیوترهای یک سازمان را فراهم می‌کردند، به طوری که کامپیوترهای موجود در بخش‌ها یا طبقات مختلف، با یکدیگر تبادل اطلاعات می‌کردند و امکان ارسال نامه بین بخش‌های مختلف سازمان، فراهم می‌شد. این همان چیزی است که امروزه به آن، سیستم ارسال نامه با پست الکترونیک یا ایمیل می‌گویند. اما برای برقراری اتصال بین این شبکه‌های کوچک و پراکنده که هر کدام به روش‌ها و بر مبنای استانداردهای خودشان کار می کردند، استانداردهای جدید و مشخصی توسط کارشناسان وضع شد که همان پروتکل‌ها هستند. سرانجام درسال 1961 میلادی تعداد ۴ کامپیوتر در ۲ ایالت مختلف، با موفقیت ارتباط برقرار کردند و با اضافه شدن واژه‌ «نت» به طرح اولیه، نام آرپانت (ArpaNet) برای آن منظور شد.

در دهه 1970 میلادی با تعریف پروتکل‌های جدیدتر از جمله «TCP» که تا به امروز رواج دارد و نیز مشارکت کامپیوترهای میزبان (Host) بیشتر به آرپانت و حتی گسترده شدن آن به برخی نواحی فراتر از مرزهای ایالات متحده کمک کرد و آرپانت شهرت بیشتری یافت و ایده اینترنت همراه با جزییات بیشتر راجع به شبکه‌های کامپیوتری مطرح گشت. تا این‌که طی سال‌های پایانی دهه ۱۹۷۰ شبکه‌های مختلف تصمیم گرفتند به صورت شبکه‌ای با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند و آرپانت را بعنوان هسته اصلی انتخاب کردند. بعدها در سال 1993 میلادی نام اینترنت روی این شبکه بزرگ گذاشته شد. وب یا همان WWW (که مخفف World Wide Web به فارسی: تار جهان‌گستر) توسط آزمایشگاه اروپایی فیزیک ذرات CERN بخاطر نیاز آنها به دسترسی مرتب‌تر و آسان‌تر به اطلاعات موجود روی اینترنت، ابداع گشت. با ورود و رشد اینترنت، رادیـوهای اینترنتی هم شروع به فعالیت کردند و پادکست‌های مختلفی را تولید نمودند.

می‌دانيم كه اينترنت، فضايی است كه می‌تواند گاهـی كاملاً شـخـصـی مورد استفاده قرار بگيرد؛ يعنی می‌توان در آن نوشت يا عکس‌های دلخواه خود را بارگذاری كرد و در هجوم محتوای دیگران، صدا و عکس و ویدئوی خود را به ثبت رساند. با گذشت زمان و البته پیشرفت تکنولوژی بسیاری از افراد به این فکر افتادند که چرا خودشان یک رادیو نداشته باشند؟ یک رسانه، مخصوص به خودشان. به همین منظور در ابتدا وبلاگ‌نویسان به «بـلاگ‌صـوتــی» روی آوردند. به این صورت که بلاگرها در بلاگ صوتی خود مطالبی را که داخل وبلاگ منتشر می‌کردند، می‌خواندند و فایل صوتی را در وبلاگ‌شان منتشر می‌کردند. نخستین بار در سال ۲۰۰۴ یک روزنامه‌نگار به نام “بن همرسلی” اصطلاح پـادکـسـت را برای بلاگ صوتی انتخاب کرد. کلمه‌ی پـادکـسـت (Podcast) از ترکیب دو واژه‌ی پـاد (Pod) و بـرودکـسـت (broadcast) تشکیل شده است. منظور از “پـاد” همان دستگاه‌های آی‌پـاد است، به این معنی که پـادکـسـت، محتوایی قابل‌حمل است و می‌توانید در هرجایی به آن گوش کنید. بـرودکـسـت نیز به ویژگی رادیـویـی پادکست‌ها اشاره دارد. پادکست‌ها انواع مختلفی دارند.

از پادکست‌های موسیقی‌‌محور گرفته تا آن‌هایی که به تکنولوژی، سینما، ادبیات، سیاست و… می‌پردازند. بايد گفت كه بیشترین حجم شنيدن در جهان، به مـوسـیـقــی اختصاص دارد و بعد از آن خـبـر و هـواشناسـی. پـادکـسـت در رتبه نـهـم قرار گرفته و کـتـاب‌صـوتـی رتبه هـفـدهـم را در اختيار دارد.

57 درصد شنوندگان پادكست مـردان و 48 درصد زنـان هستند، كه البته در سیستم بومی ایـران این آمار کمی تفاوت دارد. اين نسبت در ابتدا 74 به 26 بود كه در تازه‌ترين بررسی، اين نسبت، 69 به 31 تغییر پیدا كرد كه اين موضوع نشان می‌دهد پادكست در جلب علاقه‌مندی زنان هنوز هم جای رشد دارد. در سال‌های اخير و به‌خصوص دوسال گذشته، پادكست در ايران هم افزايش مخاطب چشمگيری پيدا كرده است. رده سنی 25 تا34 سـال بيشترين ميزان علاقه‌مندی پادكست را به خود اختصاص داده است. رده سنی 35 تا 44 سـال در رتبه دوم و رده سنی 18 تا 24 سـال در رتبه سوم قرار می‌گيرند. همچنين 87 درصد كاربران از طريق وب و 13 درصد از طريق اپليكيشن‌های تلفن همراه از محتوای صوتی و پادكست‌ها استفاده می‌كنند. در حال حاضر بيش از 11 دسته‌بندی موضوعی برای پادكست‌های فارسی تعريف شده است كه هشت موضوع اصلی شامل: مديريت و كارآفرينی با 20 درصد، سلامت و سبک

زندگی با 16 درصد، شعر و ادبيات با 15 درصد، روان‌شناسی و جامعه با 15 درصد، تاريخ و هنر با 13 درصد، علم و تكنولوژی با 4 درصد، كمدی و سرگرمی با 3 درصد و ساير موضوعات با 14 درصد، موضوعات مورد علاقه‌ی شنوندگان ايرانی را تشكيل می‌دهند.

در عصر دیجیتال حال حاضر، پادکست توانسته گوشه‌ای از سرگرمی و اطلاعات را به خودش اختصاص دهد. فرقی نمی‌کند صاحب یک کسب و کار گسترده باشید یا به صورت فردی کار می‌کنید، پادکست و تولید محتوای صوتی می‌تواند برای شما ابزاری پیشرو در بازاریابی باشد. با استفاده از پادکست و تولید محتوای صوتی می‌توانید به مخاطبین هدف خود نزدیک‌تر شوید و پیغام خود را بهتر به گوش آن‌ها برسانید. با استفاده از پادکست می‌توانید ارتباطی نزدیک، بروز شده و جذاب با مخاطبین خود برقرار کنید. خوشبختانه پیشرفت تکنولوژی و بهبود دسترسی به محتوای اینترنت باعث شده است که دسترسی به این محتوای ارزشمند ساده‌تر شود. فرقی نمی‌کند کجا باشید، در مسیرتان به محل کار، در منزل و یا خیابان، به راحتی می‌توانید به این محتوای صوتی دسترسی داشته باشید، آن را ذخیره کنید و یا به پلی لیست خودتان اضافه کنید.

به عنوان پیشنهاد، شبکه‌ی رادیوی اینترنتی “ریــزمــوج” نیز می‌تواند یکی از بهترین انتخاب‌ها باشد، زیرا هر سلیقه‌‌ای را پوشش داده است.